Uit ervaringen weten we dat zich gehoord voelen erg belangrijk is een steek met de vraag aan de ouders wat volgens hen de onderliggen de oorzaak is dat we nu hier aan tafel zitten brengt het gesprek over ouders de kinderen en de onderliggende problemen echte wel opgang

Hai Ditte
Voor mij is het werken met ouders juist de insteek. En dus gaat het vrij snel over hoe het bij de ouders zelf thuis was.
Dat het voor ouders spannend en confronterend kan zijn dat het ook over hen gaat als ze een vraag over hun kind hebben, leg ik meteen uit hoe het komt. Dus door psycho educatie te geven over het ontstaan van gedrag van kinderen en de invloed van de eigen opvoeding van de ouders, zie ik vaak begrip ontstaan en ook vaak nieuwsgierigheid. Het gevoel dat het niet direct door hen zelf komt, maar hun eigen opvoeding, zorgt voor een opening naar onderzoeken wat er speelt.
Als ouders een moeilijke jeugd hebben gehad kun je op weerstand stuiten, ze hebben wellicht al een heel hulpverleningsverleden. Hierbij kun je in ieder geval benoemen dat hun eigen opvoeding van invloed is waardoor het nu is zoals het is. Het helpt dus om uit te zoomen ipv in te zoomen op dat ouders alleen het probleem zijn.
Overigens denk ik ook dat we als hulpverleners niet de illusie hoeven te hebben dat ouders zonder weerstand alles doen. Net zo goed dat we bij kinderen niet kunnen verwachten dat ze altijd spontaan met plezier overal het met de ouders eens zijn. Dilemma’s horen er bij, horen we te nemen en een mooie uitdaging in ons vak.

Vanuit de (sociale) wijkteams was ik gewend om met ouders, in de eerste contacten te verkennen waar hun vragen lagen nààst de veelal opvoedvraag. Systemisch werken vraagt om het verkennen van alle leefgebieden omdat het alle betrokkenen ook raakt. Door het strikt toepassen van de AVG- sinds januari 2023- zijn de wijkteams gesplitst in een 18- en 18+ team. Daar ligt een extra uitdaging om wel systemisch te blijven werken: aan de ouder de keus; bij wie vertel ik mijn verhaal ( "probleem") en wie gaat me daarin verder helpen. Werken vanuit het vrijwillig kader betekend voor mij, als jeugdprofessional, ook: alles vragen dat wat in me opkomt maar ook goed uitleggen aan ouders dat het aan hen is wat we gaan aanpakken. Veel doe ik zelf (generalist) maar voor bijvoorbeeld verslaving, schuldhulpverlening en juridische vragen stel ik ouders voor om een specialist in te zetten. Ik begeleid dan wel het proces, de 'grote lijnen' zodat ouders niet -tig keer hetzelfde verhaal hoeven te vertellen.

Hallo Ditte,
Ik weet als Ervaringsdeskundige en bij ondersteuning van ouders dat er bijna geen gehoor aan ouders gegeven wordt. Bij een intake bijvoorbeeld wordt er 99,8 van de 100 niet eens een genogram gemaakt. Er wordt vaak over de kinderen en over de ouders gesproken ipv met de kinderen en ouders.

Mijn advies zou zijn om een ED in te schakelen waardoor de drempel naar ouders lager kan gaan worden. Evidence based is dat het vertrouwen eerder tot stand komt wanneer er een ED ingeschakeld wordt.
Zie bijvoorbeeld het project ouders voor ouders van zorgbelang brabant/Zeeland.

Mocht je hier eventueel vragen over hebben zou ik je kunnen helpen. 06-82652553

Mvg,
Dennis Henskes
Bestuurslid vereniging van ervaringsdeskundige

Hallo Ditte, Naast de belangrijke zaken die de collega's in onderstaande reacties hebben gezet is mijn ervaring is dat als je zonder oordeel, je vragen stelt en duidelijk aangeeft dat opvoeden voor iedereen een leerproces is, de meeste ouders open staan voor een goed gesprek. Maar als er ook maar een fractie van een oordeel is, voelen mensen dat en verloopt het gesprek moeizamer. Een manier om ze te bevragen is vragen "wat is de reden dat ..." i.p.v. waarom... In waarom zit vaak al een oordeel.

Ik ga het gesprek met ouders wel aan. Daarbij vertel ik ouders altijd dat we willen begrijpen hoe zij hun kinderen opvoeden. Ze hebben vroeger namelijk zelf een opvoeding gehad en daar hebben ze mogelijk nare ervaringen meegemaakt die van invloed zijn op hoe zij nu in het leven staan. Hoe zij nu beschikbaar zijn voor hun eigen kinderen, maar ook welke voorbeelden ze gehad hebben van hun eigen ouders. Als ouders geen andere ervaring hebben gehad kunnen wij als hulpverleners niet van ze verwachten dat ze het ineens anders gaan doen, want ze hebben immers niet anders geleerd. Vanuit dit gesprek kan je de vertaalslag maken naar wat ze zouden willen voor hun kinderen en hoe wij hen daarbij kunnen helpen. Je hebt dan gelijk doelen waarbij je met het gezin samen naar toe werkt. Ouders hebben ze zelf beschreven en hebben daarmee een hulpvraag.
Door te luisteren en ouders erkenning te geven bij dat geen wat ze hebben meegemaakt, zorgt er vaak voor dat ouders het gevoel krijgen dat er naar hen geluisterd wordt en kan je in de samenwerkingsrelatie ouders ook feedback teruggeven en word er minder weerstand ervaren.

Ik denk dat het mag beginnen met voldoende tools om zo'n gesprek te kunnen voeren met een ouder.
En dat het ook veel met je eigen attitude te maken heeft; een open houding, gebruik maken van je eigen zintuigen (opmerken wat je ziet, hoort, voelt en deze versterken), de keuze voor het moment, je bewust zijn van je eigen houding/ gevoelens die opgeroepen worden bij de signalen en/ of problemen die je ervaart bij deze ouder en dat je steun/ hulp durft te zoeken bij mede professionals/ collega's immers hoef je het niet alleen te doen.

Mijn ervaring is dat ouders zich heel goed bewust zijn van de invloed van hun problemen op de ontwikkeling van de kinderen. Met elkaar op ontschuldigende manier hiervoor in gesprek gaan en ruimte te bieden voor onmacht, falen en schuld werkt vaak.