“Wie heeft ervaring met Coercive control (dwingende controle) en scheidingen. Hoe implementeren andere jeugdteams dit in de werkwijze met vecht scheidingen?”
Toelichting
Dwingende controle, ook wel coercive control genoemd, is een vorm van huiselijk geweld waarbij één persoon de ander sterk domineert.
Motivatie
Als wijkgericht Jeugdteam krijgen wij steeds meer gezinnen binnen waar sprake zou zijn van een vechtscheiding. In deze gevallen zijn ouders al uit elkaar maar is er nog steeds sprake van (psychisch) geweld. Binnen veel van deze gezinnen zal er ook sprake zijn van coercive control vanuit 1 van de ouders. En hier zit de knel. Hierachter te komen vraagt een gedegen waarheidsbevinding, iets wat lastig is als er intiem terreur speelt. Maar wat wel een schadelijke uitwerking heeft op de kinderen. Het ‘ontmaskeren’ van de schadelijke ouder als deze narcistisch is, is dermate lastig.
Psycho educatie op de kenmerken is er. De noodzaak om hiernaar op een andere manier te kijken dan de reguliere ‘vechtscheiding‘ is duidelijk.
Maar hoe scheid je het kaf van het koren.
Ik ben benieuwd hoe andere jeugdteams met dit vraagstuk omgaan en benieuwd naar best practices. Eventueel een brainstorm /overleg over dit thema met andere regiehouder/jeugdhulpverleners sta ik voor open.
In het verleden hebben we dit soort situaties samen met veilig thuis opgepakt door omgang afspraken op papier te zetten en aan beide partijen handtekening te laten zetten om de controle en manipulaties te voorkomen.
Hallo Asha,
Voor casuïstiekoverleg intiem terreur kun je terecht bij Blijf Groep. Vanuit onze locatie in Wormerveer werken wij in de regio Zaanstreek-Waterland. Je kan ons bereiken via onze telefoonlijn Hulp en advies 088 234 24 50.
Een van de andere antwoorden wees al op de conferentie over Femicide/Intiem terreur die wij op 20 november organiseerden.
Groet,
Katjoesja, bestuurssecretaris Blijf Groep
Ha Katjoesja, helemaal eens. Leuk je hier te treffen. Zie ook mijn reactie eerder! ;-) . Mvg, Sanne Evers, Moviera
Beste Asha,
Een zeer belangrijk onderwerp waarbij veel kinderen en hun ouder blijvend in onveiligheid blijven ondanks betrokkenheid van hulpverlenende instanties of soms dankzij hulpverlenende instanties. Dit omdat een destructief personen derden inzet in zijn/haar persoonlijke strijd tegen de (ex)partner. En het, zoals je noemt, voor de hulpverlener vaak erg moeilijk is om te herkennen welke vd ouders geweld pleegt.
Er is sprake van diverse gedragspatronen die we eigenlijk in iedere relatie/scheiding terug zien komen. Daar kan op gesignaleerd worden en kan ik een keer met je over sparren als je wilt. Daarnaast is het belangrijk altijd onderzoek te doen naar de geschiedenis vd relatie. En misschien wel het allerbelangrijkste als er kinderen betrokken zijn; hoe is de relatie tussen de ene ouder en het kind en de andere ouder en het kind.
Een destructief persoon kent andere belangen dan een gezonde ouder. Daar is een belangrijk onderscheid te maken.
Toch kunnen we ons niet blindstaren op het willen vinden van 'de dader en het slachtoffer'. Een narcist/psychopaat is immers zeer gedreven in het manipuleren en kan zich vaak zeer geloofwaardig voordoen als slachtoffer. Voor je het weet kom je op voor de dader en breng je kinderen verder in gevaar.
Wat dan wel te doen?
Bedenk wat het kind nodig heeft. Veiligheid, een ouder die niet liegt, een ouder die betrouwbaar is, doet wat hij zegt en zegt wat hij doet, enz. Kijk vanuit wat het kind nodig heeft en kijk of beide ouders dit kunnen bieden of er misschien 1 ouder is die dit niet kan (en wil).
Mocht je hierover willen sparren, binnen de vereniging Neutraal Ouderschap Bij Scheiding is veel kennis en ervaringsdeskundigheid. Je kunt contact met me opnemen via info@neutraalouderschapbijscheiding.nl
Hartelijke groet,
Miriam Goes
Specialisten op dit gebied betrekken.
Masic inzetten.
En gelieve niet te denken in termen als narcisten, ga een laag verder.
Wel opzoek gaan naar pijnpunt.
En gelieve geen jeugdzorg te betrekken. De kans dat de ouder die de problemen veroorzaakt heel aardig gevonden is daar groot.
Met name jeugdbeschermers lijken hier gevoelig voor.
Succes.
Hier heb je gelijk in plus daar wil ik aan toevoegen.Aangaande de onderliggende persoonlijkheidsstoornis die gepaard gaan met contactverlies en dreigend contactverlies liggen de termen gevoelig. Het Attachment based model is wel spot on.
In de praktijk is kennis hierover zeer belangrijk.Manipulatief gedrag kan door jezelf groot te maken en door jezelf klein te maken. Deze laatste vorm werkt heel goed om hulpverleners achter je te krijgen om zo de andere ouder uit het leven van de kinderen te wissen. Het probleem is gebrek aan kennis en de juiste interventies.
Neem bijvoorbeeld een beschuldiging van sexueel kindermisbruik door het kind richting een ouder tijdens een hoogconflictscheiding. Een verstotende ouder schuift een kind naar voren en verstopt zich achter het kind. Ouderkindteam, veilig thuis en andere organisaties springen gelijk in de bres en dit is ook wat van hun verwacht mag worden. Alleen de vervolg interventie is meestal het verbreken van het contact met de ouder die wordt beschuldigd en zo breekt de strijd los. De strijd is slechts de rook het willen verbreken van de verbinding is de oorzaak. En zo wordt het conflictmonster ( het conflictmonster bestaat uit hulpverlening, advocaten etc etc)dat groter is dan de ouders geboren
Is dit de juiste interventie?
Zo kan dit jaren aanslepen totdat er een hulpverlener komt die breder kan kijken en bekend is met de dynamiek. Deze vraagt om een interventie door bijvoorbeeld twee en meersporenteam waar door middel van een recherche achtig interview vragen en controle vragen worden gesteld. Ben je aangeraakt ? Ja.waar ben je aangeraakt? Op de schouder. Met of zonder kleren ? Met kleren. Zo komt er ineens een totaal ander beeld naar voren dan de de " experts" hadden opgeschreven uit de verhalen van een kind dat onder druk staat van de verstotende ouder.
Wel zijn er dan helaas vaak jaren versleten
Alleen gewapend met de juiste kennis en de juiste interventies zijn hier resultaten te halen.
Dik in orde, Michael, dankjewel!
Hallo Asha,
De hoogconflictscheiding waarbij er psychopathologische factoren meespelen van 1 ouder die centreren rondom narcistische persoonlijkheidsstoornis is een mijnenveld.
Verkeerd framen daardoor verkeerde interventies en gebrek aan kennis zowel bij hulpverlening als rechterlijke macht maken dat hieruit extreem tragische familieomstandigheden ontstaan.
RvdK heeft hier geen kaas van gegeten ondanks hun memo over contactverlies en dreigend contactverlies.
We spreken ook nog eens van patronen die in kaart moeten worden gebracht en daar is bij het huidige hulpverleningscircuit niet de tijd voor.
Extra lastig in deze is ook de (onbewuste) ongelijkheid tussen man en vrouw.
Hierdoor zullen bepaalde organisaties zich voor het karretje laten spannen en onderdeel uitmaken van het conflictmonster dat de hoogconflictscheiding is .
Vanuit de gemeente waar ik werk doen we deze casussen met 2 mensen. Ook van belang dat er goed gekeken wordt er systemisch gekeken wordt zodat je niet ingezogen raakt. Wat vooral lastig is dar wij vanuit ons werk niet zijn opgeleid tot deze complexe gezinssituatie waarbij tijd verloren gaat en kinderen ernstig beschadigd raken. Wacht niet te lang en overlg intern ne met de raad van de kinderbescherming zodat er niet te lang gewacht wordt metningeijoen vanuit het juridisch kader
Ik hoop dat je hier iets aan hebt
Vr gr juanita
Dag Asha,
Ik herken je vraagstuk volledig en fijn dat je dit signaleert. Dit is echt een specialistisch vraagstuk. Expertise die naar mijn ervaring ligt bij de vrouwenopvang-organisaties en minder bij de jeugd(zorg)organisaties. Ik zou je adviseren contact met hen op te nemen in jouw regio, omdat dit veel specialistische kennis vraagt.
In welke regio werk je? Zelf werk ik bij Moviera, en wij hebben hier specialistisch kennis op. We zijn werkzaam in de provincies Gelderland en Utrecht. Voor de regio Noord Holland / Flevoland adviseer ik je contact op te nemen met onze collega's van Blijfgroep. Voor Brabant, kijk eens bij Sterk Huis. Maar zo zijn er natuurlijk nog veel meer.
Hoop dat je daar wat aan hebt!
Met vriendelijke groet,
Sanne Evers
Beste Asha,
mijn collega's van de zorglijn Huiselijk Geweld binnen de Waag (Forensische GGZ) hebben veel ervaring met dit thema.
Recent is ook aandacht gevraagd voor het aandeel van Intieme Terreur binnen vechtscheidingen. mooi dat je dit zo herkent.
zie ook onderhavige informatie van het Congres Intieme Terreur vorig jaar november 2022:
‘In geval van een te grote onveiligheid voor kinderen zou ook eenhoofdig gezag tot mogelijkheden moeten behoren.’ Deze boodschap van Jeannette Schasfoort, die namens stichting Het Verdwenen Zelf sprak op het jaarcongres Initieme terreur, beroerde de 400 professionals in de zaal zichtbaar. In haar lezing gaf Jeannette de plenaire lezing ‘Intieme terreur; de gevolgen voor slachtoffers’. Daarin gaf ze een rake opsomming van gevaarlijke mythes die heersen rondom de problematiek van psychisch geweld.
Rechter en ervaringsdeskundige Nathalie van de Waterschoot onderstreepte tijdens een indringende en sterk onderbouwde lezing dat ons systeem niet is ingesteld op intieme terreur en coercive control. Daar is veel werk aan de winkel! Het Verdwenen Zelf vraagt hier consequent aandacht voor.
Systeemfouten ten aanzien van vechtscheidingen
Bij de aanpak van zogenoemde vechtscheidingen gaat het om twee systeemfouten in het familie- en jeugdrecht.
De frame van ‘vechtscheiding’ waarin wordt gesteld dat beide ouders een gelijkwaardig aandeel hebben. Deugdelijk en breed feitenonderzoek op basis van gechikte methodes als de MASIC, ontbreekt vaak. Daardoor wordt niet duidelijk wat er daadwerkelijk aan de hand is; namelijk dat slechts één van beide ouders achter de schermen dwingende controle toepast. Daarnaast wordt er binnen het systeem niet gewerkt met de risicoprofielen die door onderzoeksbureau Verwey Jonker zijn vastgesteld en waarin coercive control in twee van de profielen expliciet terugkomt. Kortom; er bestaat geen bescherming in het systeem, de intieme terreur wordt juiste verder gefaciliteerd.
Het herhaaldelijk, via lichte dwang, aandringen op mediation tussen beide ouders. Dit werkt niet als er dwingende controle speelt. Het uitgangspunt is dan dat het goed zou zijn voor de ontwikkeling van de kinderen om ook naar de mishandelende ouder te blijven gaan. Kinderen worden dus niet beschermd als het nodig is.
Mocht je er verder mee aan de gang willen gaan, dan verwijs ik je naar mijn collega Hester Mobach, dé expert op dit gebied.
hmobach@dewaagnederland.nl
Hallo Asha,
Door het inzetten van de Masic krijg je al een behoorlijk goed beeld of er al dan niet echt sprake is van coercive control of andere dynamiek tussen de ex-partners. Ook geeft dat handvatten of een richtlijn hoe verder vorm te geven aan het traject. In ieder geval of een gezamenlijk traject mogelijk is danwel dat iets van bemiddeling juist niet aangewezen is. In dat geval is het meest helpend voor het gehele gezinssysteem om de ouder of beide ouders te begeleiden bij het vorm geven van parallel solo ouderschap. Echte focus op het eigen stuk, eigen aandeel en eigen relatie met de kinderen én niet gericht op die andere ouder of diens opvoed/leefsituatie en relatie met de kinderen. Vooral als beide ouders deze begeleiding krijgen is dit het meest effectief voor een zo gezond en onbelaste opvoedomgeving bij beide ouders voor de kinderen.
Wanneer het gehele gezin begeleidt wordt is het soms niet zo ingewikkeld om juist wél te checken wat er al dan niet klopt van een verhaal. Direct afdoen met we doen niet aan waarheidsvinding verstoort vaak meer bij ouders of een gezin dan dat het checken van iets kost. Bijvoorbeeld navragen bij beide ouders, school, hulpverlening, politie. Voor PSO maakt het overigens on de meeste gevallen niet perse uit hoe het zit/wie de waarheid spreekt. Je werkt met één ouder en als die ouder last heeft van de situatie zoals die voor hem/haar is dan help je de ouder met die moeilijkheid omgaan; waar zit wel invloed en waar kan wel regie genomen worden en wat beter niet te doen.
Langs de zijlijn: belangrijke vraag. Hier is een goed/fout en oorzaak/gevolg niet bijdragend want sturend en beperkend voor het gehele gezinssysteem. Mijn suggestie: benader het systeem, en andere betrokkenen, "waardenvrij".
In dergelijke kwesties is de kans te groot dat een positieve interventie bij de een leidt tot een ander evenwicht met niet altijd positieve interferentie bij een ander.
Overigens betrap ook ik me er nog al te vaak op dat we maar al te graag met een verenging van de context beginnen, de voedingsbodem voor wat we dan als probleem gaan formuleren. Geen oplossing zonder probleem, ook dat nog dus we hebben ons al beperkt tot een gewenst maar mogelijk niet reëel kader?
Liever dan dat beschouw ik een vraag of een probleem als een gemeenschappelijke uitnodiging om samen over mogelijkheden (óók de ongewenste!) te denken.
En tot slot, stel je eens voor dat het de hulpverlener zelf is die bijvoorbeeld narcistische trekken heeft?
Hallo Asha,
Verplichte kost - lijkt me - is het terugkijken van de dag over Femicide in Pakhuis de Zwijger op 20 november jl. Ik geef je hierbij de linkjes afkomstig van de website van de [mede] organiserende club:
VIDEO CONFERENCE ‘FEMICIDE EN INTIMATE TERROR WITHIN GENDER-BASED AND DOMESTIC VIOLENCE'
The Conference ‘Femicide en Intimate Terror within gender-based and domestic violence' from Monday 20 November in Amsterdam can be viewed by using the following links.
09.30 – 12.15 (before lunch):
https://youtube.com/live/n5Llx3dLeFI?feature=share
13.00 – 16.00 (after lunch):
https://youtube.com/live/dF61EJoI55I?feature=share
Heel veel succes,
Jaap Bakker
De benaming vechtscheiding wordt wel vaak heel gemakkelijk gebruikt. Wees daar veel meer van bewust en gebruik het alleen als dit ook werkelijk volledig voldoet aan de geldende voorwaarden. Daarnaast is hetzelfde van toepassing op de benaming Multi problem gezin. Dat jaren ook heel erg veel gebruikt werd. Veel van deze gezinnen voldeden helemaal niet aan.
de criteria.
Ik zou ook contact opnemen met de organisatie van mensen en naasten van deze problematiek. Zij kunnen je vaak hel goede handvaten geven want zij zijn ervaringsdeskundigen naast hoe je collega's hiermee om gaan.
https://verdwenenzelf.org/2020/01/02/coercive-control-emotioneel-en-psychisch-misbruik-strafbaar-stellen/
Als er daadwerkelijk sprake is van intieme terreur is, is het van groot belang om een specialist in te schakelen. Een omgangsregeling is niet altijd in het belang van het kind en/of kan gevaar opleveren voor de betrokken ouder(s). Goed om de risico’s en de mogelijkheden scherp in beeld te hebben.
De vraagsteller vraagt om hulp bij het bepalen of er sprake is van intieme terreur, een casuïstiekoverleg met een vrouwenopvangorganisatie is daar bij uitstek geschikt voor.
Succes!