“Voorbeeldcasus 5 - Familie Martinez >
Er zou structureel fysiek geweld zijn door Fernand naar zijn vrouw. De dilemma's bij deze casus gaan over de rol van professionals bij zicht op veiligheid en stoppen van geweld. Hoe zou jij hiermee om gaan?”
Toelichting
In Vraag & Antwoord plaatsen we regelmatig een casus met een aantal dilemma's. Dit is het vijfde voorbeeld.
Hoe ga jij - als professional - om met deze dilemma’s? Wat kun je doen om deze dilemma’s te verminderen of uit de wereld te helpen? Fijn als je deelt welke oplossingen en goede voorbeelden jij zelf hebt m.b.t.. de dilemma's die hier spelen.
Waarom?
Augeo Foundation heeft van VWS de opdracht gekregen om een brede reflectie op de Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling te organiseren. Het doel is om het gebruik van de meldcode een extra impuls te geven en professionals te helpen deze in de dagelijkse praktijk beter toe te passen. Daartoe houden we een aantal bijeenkomsten waarin we met een groep professionals uit de praktijk aan de hand van een casus zoeken naar ideeën over ‘hoe om te gaan met de dilemma’s die in de dagelijkse praktijk aan de orde kunnen zijn’. Vervolgens gaan we de casussen, de analyse ervan en de uitkomsten van de bijeenkomsten, oftewel de ‘lessons learned’ en wat je daar mee kan in de praktijk, heel toegankelijk en breed delen met alle professionals die werken met de meldcode.
We leggen hier op ons channel ‘Veiligheid in gezinnen’ graag de eerste casussen voor en nodigen iedereen uit te reageren op de dilemma’s die we hier schetsen. In theorie weten veel professionals hoe te handelen en welke stappen te nemen in casussen als deze. In praktijk blijkt dat minder makkelijk en staan er allerlei dingen in de weg om te handelen.
Fijn als jij, vanuit je praktijkkennis, je ervaringen, ideeen, goede voorbeelden daarover deelt.
NB. Het is bekend dat scholing over werken met de meldcode voorwaarde is om er ook daadwerkelijk goed mee te kunnen werken. Dit blijkt in de praktijk onvoldoende om de hier besproken dilemma’s uit de weg te ruimen; we zoeken dus andere voorbeelden, manieren en oplossingen.
Motivatie
Voorbeeldcasus
In deze fictieve casus gaat het om de familie Martinez, bestaande uit Maria (32) en Fernand (36).
Beschrijving van de situatie
Bij Veilig Thuis zijn vanuit zowel politie, maatschappelijk werk als de huisarts een melding gedaan over een stel, Maria en Fernand, vanwege structureel fysiek geweld door Fernand.
Veilig Thuis heeft een gesprek met Maria en Fernand gehad en hen verwezen naar het wijkteam. Maria en Fernand werken samen in hun eigen zaak. Sinds de coronacrisis hebben ze moeite hun hoofd boven water te houden. In het eerste jaar van de crisis hebben ze zich in de schulden gestoken om een andere bedrijfsstrategie te starten. Fernand heeft daar veel stress van en Maria wil graag uit de zaak en een baan zoeken.
Het wijkteam stelt samen met Fernand, Maria en hun sociale netwerk veiligheidsafspraken op. Daarnaast ondersteunt het wijkteam ondersteunt Fernand bij het omgaan met zijn stressklachten en Maria bij het vinden van een andere baan. Ze schakelen schuldhulp om hen te ondersteunen bij het oplossen van de schulden en verwijzen hen naar relatietherapie om beter met elkaar te communiceren. Ze komen op een wachtlijst van 6 maanden.
Twee maanden na de melding bij Veilig Thuis is de politie toch weer naar het adres geroepen, vanwege excessief geweld. Maria heeft zich in de kelder opgesloten, Fernand probeerde binnen te dringen. De buren hebben gebeld vanwege het geschreeuw.
Alle betrokken partijen vragen zich af hoe dit zover heeft kunnen komen. Er zijn toch veiligheidsafspraken gemaakt?
Dilemma’s bij de rol van professionals bij zicht op veiligheid
Alle betrokken partijen spelen een rol spelen in het zicht houden op de veiligheid na een melding bij Veilig Thuis. Toch komt het voor dat professionals na een melding bij Veilig Thuis niet precies weten welke afspraken zijn gemaakt.
- Hoe zorgen we ervoor dat alle betrokken professionals zicht op de veiligheid in een gezin houden na een melding bij Veilig Thuis?
- Hoe zorgen we ervoor dat er goede afspraken zijn gemaakt, die alle betrokkenen, inclusief gezin, kennen?
De veiligheidsafspraken hebben nog niet genoeg geholpen voor wat concreet te doen als het te hoog op lijkt te lopen. Er zal samen weer om de tafel gegaan moeten worden om opnieuw heel concreet te kijken wat er dan voor oplossingen zijn. Het veiligheidsplan concreter maken voor deze situaties.
Ik sluit aan bij wat Marja zet. Met Signs of Safety aan het werk gaan.
Melding doen bij VT is, als je de stappen van de meldcode volgt, in deze casus vlg mij goed gegaan. Het is bekend bij VT dat er problemen zijn in dit gezin. Als er vervolgens na een gesprek bij VT een doorverwijzing komt naar het wijkteam gaat als het goed is de hulpverlening van start. BIJ het maken van een Veiligheidsplan worden de afspraken vaak aan de hand van een framework bv van Signs of Safety weergegeven. Mijn ervaring is dat dit een vak apart is. De juiste vragen stellen, oplossingsgericht te werk gaan, wat maakt dat het zover gekomen is dat er geweld gebruikt wordt, wie veroorzaakt dat geweld, hoe ziet dat er uit. is dit eerder voorgekomen, wat heeft toen wel of niet gewerkt om geweld te stoppen. waaraan zie je dat het mis gaat, welke triggers of welke problemen veroorzaken het geweld. etc. Maak een genogram van de familie van Fernand en ook van Maria. en zet daar het woord geweld of veiligheid/onveiligheid boven. Dit gesprek is van groot belang. Neem daar de tijd voor. Neem de hulpvrager serieus. In de praktijk is dit nog wel eens lastig en wordt er te snel "genoegen" genomen met hulpverlening wat voor de hand ligt (en vaak óók nodig is) zoals schuldhulpverlening, en het zoeken van een nieuwe baan. Maar daarmee is vaak het patroon van gebruik van geweld niet weg genomen. Mijn accent ligt in deze casus bij de start. Zet daar op in en stel de juiste vragen. Kijk waar de krachten van het gezin liggen en kijk waar patronen zijn ontstaan waarbij geweld om de hoek kwam kijken. Neem het geweld en neem ook de hulpvrager serieus. Daarbij is het vaak gissen en missen tot je in zo'n gesprek ziet dat Fernand en Maria geraakt worden. Leer ze kennen en ga dan samen met hen op zoek naar een gerichte aanpak om geweld te stoppen.
ik weet het niet, weinig of geen ervaring moet ik zeggen.
Mijn eerste gedachte is dat er een regievoerder zou moeten zijn.
Zeker is dat ik als maatschappelijk werker me verplicht voel evaluatiemomenten vast te leggen met het echtpaar.
Zeker zolang relatietherapie niet is gestart.
Bij het maken van afspraken op zicht op veiligheid zou dat wellicht ook afgesproken zijn.
tav 2. zijn er bij de overleggen met elkaar afspraken gemaakt? wie heeft die vastgelegd en geaccordeerd? is vastgesteld welke acties daar op zijn gemaakt en door wie en wat het te verwachten resultaat is.
Uiteindelijk heeft het echtpaar hierin afgesproken met wie periodiek te evalueren.
Wellicht is mijn antwoord niet helpend voor Annemieke, en de realiteit van de dag is weerbarstig. maar wat afstand nemend zijn dit mijn gedachtes. Of ik dat in de praktijk zou doen?
Ik denk het wel als dit heb afgesproken en terug kan vinden.
Frank, maatschappelijk werker revalidatie dagbehandeling.